1-زمینه درونی افراد

جوانان ، سرزمینهای آماده و حاصلخیز برای افشاندن بذر ایمان ومعنویت‏ شمرده می‏شوند و بیش از دیگران زمینه پذیرش ایمان و معنویت دارند. رسول خداصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرموده است: « شما را به نیکی درباره جوانان سفارش می‏ کنم. به درستی که قلوب آنان نرمتر ومهربانتر است. وقتی خداوند مرا، بشارت دهنده و انذارکننده، بر انگیخت، جوانان بامن پیمان بستند و پیران به مخالفت‏ برخاستند...». اسماعیل بن فضل هاشمی می‏گوید: به امام باقرعلیه‌السلام گفتم: مرا ازسبب تفاوت یعقوب و یوسف آگاه ساز. هنگامی که فرزندان یعقوبعلیه‌السلامبه او گفتند: ای پدر! بر تقصیراتمان آمرزش طلب که ما درباره ‏یوسف گناه کردیم. یعقوبعلیه‌السلام فرمود: بزودی از درگاه خدا برای ‏شما آمرزش می طلبم، ولی هنگامی که به یوسفعلیه‌السلام گفتند: خداوند شما را بر ما مقدم داشت و ما خطا کردیم، یوسفعلیه‌السلام فرمود: امروز شرمنده نباشید، من عفو کردم، خداوند گناه شما را ببخشد که او مهربانترین مهربانان است( یوسف، آیه 97 و 98).امامعلیه‌السلامفرمود: علت اینکه یوسف ‏بی‏ درنگ بخشید، آن است که قلب جوان نرمتر و مهربانتر ازکهنسال است. درطول تاریخ اسلام بسیاری از جوانان به مقامات‏ بالای معنویت دست‏یافتند.

2-قرآن

قرآن کتاب هدایت است و هر انسان با سوادی، به فراخور ظرفیت‏ خود، از آن بهره می‏گیرد. جوان، به خاطر ویژگیهای خاص خود،بیشتر به انس با قرآن نیاز دارد تا در پرتو آن برای طی مسیرپرپیچ و خم زندگی ره توشه‏ای مطمئن فراهم آورد. امام صادقعلیه‌السلامفرمود: کسی که قرآن تلاوت می‏کند، اگر جوان مومن باشد، قرآن باگوشت و خونش آمیخته می‏شود.

3-عبادت

عبادت و پرستش لازمه بندگی است. عبادت اوج ارتباط بنده و معبوداست. عبادت منبعی مطمئن برای آرامش است. جوانی دوره حساس وپرمخاطره زندگی است. اضطرابها، نگرانیها، ناکامیها و... همه‏ در پرتو عبادت و بندگی از زندگی پرتلاطم جوان رخ بر می‏بندد و زندگی‏اش از اطمینان و امید سرشار می‏شود.پیامبر اکرمصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلمفرمود: «خداوند به سبب جوان عبادت کننده بر فرشتگان مباهات‏ می‏کند و می‏فرماید: بنده‏ام را بنگرید که چگونه به خاطر من ازخواهش نفسانی‏اش گذشت.»

 4-شناخت دین

آگاهی جوان از دین در تربیت او نقشی مهم دارد. بر جوان مسلمان‏ ضروری است که با علوم دینی و مسایل آن آشنا باشد و احکام الهی‏ را بداند. امام باقرعلیه‌السلام فرموده است: «اگر جوان شیعه‏ای را نزدمن آورند که تفقه در دین نمی‏کند، او را با مجازاتی دردناک‏کیفر خواهم داد.» شناخت دین و احکام آن تا آنجا اهمیت دارد که در روایات مرحله‏ای از مراحل تربیت‏ شمرده شده است. امام‏صادقعلیه‌السلام فرمود: «فرزند آدم هفت‏سال اول بازی می‏کند، هفت‏سال‏دوم نوشتن فرا می‏گیرد و هفت‏سال سوم مسایل حلال و حرام‏می‏آموزد.»

5-توبه

جوان در معرض لغزشها و خطاهاست و دامهای شیطان برای فریب او مهیاتر است. بدین سبب به ارتباط با خداوند و حضور در مجالس‏ دعا، انابه و استغفار بیشتر نیاز دارد. جوان با آب زلال توبه ‏روح و جان غبار گرفته‏اش را شتسشو می‏دهد و خود را برای پیمودن ‏سریعتر مسیر تکامل آماده می‏سازد. فراهم کردن زمینه توبه وتوجه دادن جوان به این عنصر سازنده بخشی از تربیت دینی ومعنوی اوست. پیامبر اکرمصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم ‏فرمود: «هیچ کس نزد خداوند از جوان توبه کننده محبوبتر نیست،و هیچ کس نزد خداوند از کهنسالی که بر گناهانش باقی است،مبغوض ‏تر نیست.»

منابع

الحدیث، ج 1،ص 349

بحارالانوار، ج 12، ص 280، ح 57

و ج 22، ص 385

و ج 67، ص 159

و ج 6، ص 130 و 131

کنز العمال، ج 15، ص 776

میزان الحکمة، ج 5، ص 8

وسائل الشیعه، ج 15، ص 194، ح 1

http://daneshnameh.roshd.ir